شرایط عمومی بیمه شخص ثالث ماده اول ـ تعاریف : الف) بیمه‌گر شرکت و یا موسسه بیمه مجاز به انجام بیمه اجباری مسولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث می‌باشدکه پیشنهاد بیمه را دریافت و به موجب این بیمه‌نامه مسولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه مشمول بیمه را بیمه می‌نماید. ب) بیمه‌گذار شخص یا موسسه‌ای‌ است که نام او تحت این عنوان در شرایط خصوصی بیمه‌نامه ذکر شده باشد. مالک وسیله نقلیه مورد بیمه و هرکسی که به‌دستور و اجازه او یا بیمه‌گذار نگهداری و رانندگی وسیله نقلیه مورد بیمه را به عهده داشته باشد از لحاظ این بیمه‌نامه « بیمه‌گذار » تلقی می‌شود. پ) اشخاص ثالث :کلیه اشخاصی که در اثر حوادث وسایل نقلیه موتوری زمینی دچار زیانهای بدنی ویا مالی می‌شود، اعم از اینکه داخل یا خارج وسیله نقلیه مورد بیمه باشند از جهت این بیمه‌نامه « ثالث » تلقی می‌شوند به‌استثنای اشخاص زیر : ۱) بیمه‌گذار طبق تعریف بند «ب» فوق و کلیه کسانی‌که مسولیت آن‌ها مسولیت بیمه‌گذار تلقی می‌گردد. ۲) کارکنان بیمه‌گذار مسئول حادثه حین کار و انجام وظیفه ۳) همسر، پدر، مادر، اولاد و اولاد اولاد و اجداد تحت تکفل بیمه‌گذار در صورتی‌که سرنشین وسیله نقلیه‌ای باشند که راننده یا بیمه‌گذار مسئول حادثه باشد. ۴) راننده‌ای که حادثه منحصرا در نتیجه خطای او ایجاد شده باشد ولی در صورت تصادف دو یا چند وسیله نقلیه چنانچه رانندگان آن‌ها در ایجاد حادثه مقصر باشند در برابر یکدیگر ثالث تلقی می‌شوند و زیان وارد به آن‌ها با توجه به درجه مسئولیت آن‌ها در مقابل یکدیگر احتساب خواهد شد. ۵) راننده‌ای که حادثه در اثر عمد او ایجاد شده و همچنین راننده‌ای که فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه او باطل شده باشد. ت) خسارت بدنی : هر نوع صدمه و زیانی‌ است که در اثر حوادث مشمول بیمه به بدن انسان وارد شود و به عارضه، جرح، نقص عضو و از کار افتادگی دائم و فوت شخص منجر گردد. ث) خسارت مالی : منظور از خسارت مالی هر گونه زیان مستقیمی‌ است که در اثر حوادث مشمول بیمه به‌اموال و اشیاء تحت مالکیت یا تصرف قانونی اشخاص ثالث وارد شود. ج) حوادث : منظور از حوادث مذکور در این قرارداد هرگونه تصادف یا سقوط یا آتش سوزی و یا انفجار وسایل نقلیه موتوری زمینی مشمول بیمه و یدک و تریلر متصل به آن‌ها و خسارت‌هائی‌ است که از محمولات آن‌ها به اشخاص ثالث وارد شود. چ) وسیله نقلیه موتوری زمینی : منظور از وسایل نقلیه موتوری زمینی هر نوع وسیله حمل و نقل‌ است که با قدرت موتور روی زمین یا ریل به حرکت در می‌آید و مشخصات آن در شرایط خصوصی بیمه‌نامه ذکر شده است. یدک و تریلر نیز در صورتی‌که به یک وسیله نقلیه موتوری زمینی متصل باشند و نیز محمولات وسایل نقلیه موتوری زمینی و محمولات یدک و تریلر متصل به آن‌ها درحکم وسیله نقلیه موتوری زمینی‌ است. ح) یدک و تریلر عبارت از هر شیئی‌ است که به وسیله نقلیه متصل گردد. ۱) فصل اول ـ خطرهای مشمول بیمه و خطرهای خارج از شمول بیمه ماده دوم : بیمه‌گر مسئولیت مدنی بیمه‌گذار را در مقابل اشخاص ثالث به سبب حوادث وسیله نقلیه‌ای که مشخصات آن در شرایط خصوصی این بیمه‌نامه ذکر شده‌ است بیمه می‌نماید و تعهد می‌کند طبق شرایط این بیمه‌نامه در صورت وقوع حوادث مشمول بیمه زیان‌های بدنی و مالی وارد به اشخاص ثالث را با توجه به حداقل تضمین مذکور در آئین نامه‌های اجرائی قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث مصوب ۲۹ دی ماه ۱۳۴۷ و حداکثر تا میزان مذکور در شرایط خصوصی بیمه‌نامه جبران نماید. ماده سوم : موارد زیر از شمول بیمه خارج‌ است : ۱) خسارت‌های ناشی از « فرس ماژور » از قبیل جنگ، سیل و زلزله. ۲) خسارت‌های مستقیم و یا غیر مستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیو اکتیو. ۳) خسارت‌های وارد به محمولات وسایل نقلیه مورد بیمه. ۴) خسارت‌های ناشی از محکومیت جزائی و پرداخت جرائم. ۵) خسارت‌های وارد به متصرفین غیر قانونی وسایل نقلیه یا رانندگان فاقد گواهینامه. ۶) خسارت‌های وارد به بیمه‌گذار یا کالاها و اموال، اجناس، ساختمان‌ها و وسایل نقلیه تحت مالکیت یا تصرف بیمه‌گذار. ۷) خسارت‌های ناشی از حوادثی که در خارج از کشور اتفاق می‌افتد مگر اینکه توافقی بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار در این موضوع شده باشد. ۲) فصل دوم ـ وظایف و تعهدات بیمه‌گذار الف) اظهار مطالبی که در ارزیابی خطر مؤثر‌ است : ماده چهارم : بیمه‌گذار مکلف‌ است که در موقع تسلیم پیشنهاد بیمه اولا- نوع، مدل، سال ساخت، شماره موتور، شماره شاسی، شماره شهربانی، قدرت موتور ( و یا حجم سیلندر )، مورد استعمال و ظرفیت مسافر گیری یا بار گیری مجاز وسیله نقلیه مورد بیمه و همچنین یدک و تریلر متصل به وسیله نقلیه مذکور و حرفه و شغل خود و هر گونه اطلاعی که درباره کیفیت خطر دارد به ویژه آن‌ها که در ارزیابی خطر مؤثر‌ است به طور کامل و صحیح کتبا به بیمه‌گر اعلام دارد تا بیمه‌گر بتواند با توجه به مشخصات خطر، حق بیمه مربوطه را تعیین نماید. ثانیا- در طول اعتبار قرارداد بیمه عواملی را که موجب تشدید خطر می‌شود ظرف پانزده روز کتبا به اطلاع بیمه‌گر برساند. هر گونه اظهار خلاف واقع هر چند تأثیری در و قوع خسارت نداشته باشد در صورتی‌که از روی سوء نیت باشد و سوء نیت مذکورمحرز گردد، موجب بطلان قرارداد بیمه خواهد بود ( ماده ۱۲ قانون بیمه مصوب ۱۳۱۶ ). در صورتی‌که سوء نیت بیمه‌گذار مسلم نشود بیمه‌گذار ملزم‌ است حق بیمه‌ای را که در صورت اعلام صحیح خطر باید بپردازد به بیمه‌گر بدهد. ب) پرداخت حق بیمه : ماده پنجم : با صدور بیمه‌نامه، بیمه‌گذار مدیون حق بیمه مربوطه می‌شود و موظف و متعهد‌ است که حق بیمه مذکور در این قرارداد و اوراق الحاقی را طبق شرایط خصوصی قرارداد بیمه به بیمه‌گر بپردازد. حق بیمه جز در مواردی که توافق خاص و کتبی بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار به عمل آمده باشد، باید یکجا و هنگام صدور بیمه‌نامه یا در سررسید مذکور در بیمه‌نامه پرداخت گردد. به هر حال شروع تأمین بیمه‌گر منوط به پرداخت اولین حق بیمه مقرر می‌باشد چنانچه بیمه‌گذار حق بیمه مربوطه را پس از صدور بیمه‌نامه و یا در سر رسید مذکور در بیمه‌نامه بپردازد، تأمین بیمه‌گر بعد از پنج روز از تاریخ شروع بیمه یا از ظهر روز سررسید مذکور معلق می‌شود و بیمه‌گر تعهدی نسبت به جبران خسارت وارد در مدت تعلیق ندارد. پس از انقضای یک ماه از تاریخ شروع تعلیق، بیمه‌گر حق فسخ قرارداد را خواهد داشت. بیمه‌گذار در هر حال مدیون حق بیمه زمان تعلیق تا تاریخ فسخ خواهد بود. پ) اعلام خسارت : ماده ششم : بیمه‌گذار موظف‌ است به محض اطلاع از وقوع حادثه جریان را بلافاصله و حداکثر ظرف پنج روز به‌اطلاع بیمه‌گر برساند و متعاقبا گزارش مقامات انتظامی و کلیه مدارک مربوط به علل و کیفیات وقوع حادثه، تاریخ و محل وقوع حادثه و هر گونه ادعا و مطالبه غرامت از طرف اشخاص ثالث، نام و نشانی زیان دیده، نام و نشانی شهود احتمالی و هر نوع اسناد و مدارک و اطلاعاتی که درباره حادثه در اختیار دارد به بیمه‌گر تسلیم کند. هرگاه در اثر تأخیر و یا اطلاع ندادن بیمه‌گذار یا عدم تسلیم مدارک و اسناد در خواستی زیانی متوجه بیمه‌گر شود بیمه‌گر حق مراجعه و مطالبه زیان مذکور را از بیمه‌گذار خواهد داشت. ت) عدم سازش : ماده هفتم : حق توافق و تصفیه خسارت‌های مشمول این بیمه‌نامه تا میزان تعهد بیمه‌گر در کلیه مراجع و مراحل قضائی برای بیمه‌گر محفوظ‌ است و بیمه‌گذار و نمایندگان او بدون موافقت کتبی بیمه‌گر حق سازش و توافق با اشخاص ثالث را ندارد. در هر حال بیمه‌گر حداکثر تا حدود مبالغ بیمه شده جواب‌گوی خسارت‌هایی‌ است که میزان آن‌ها از طرف کارشناسان خود یا کارشناسان مراجع صلاحیت دار قضائی تعیین و برآورد شده و مطابق مقررات قانونی و مواد و شرایط این بیمه‌نامه قابل پرداخت باشد. ۳) فصل سوم ـ تعهدات بیمه‌گر : ماده هشتم : بیمه‌گر متعهد‌ است که خسارت وارد به اشخاص ثالث را با توجه به مواد و شرایط این بیمه‌نامه و ضمائم و ملحقات آن حداکثر تا حدود مبلغ بیمه شده به اشخاص ثالث زیان دیده بپردازد. ماده نهم : میزان تعهد بیمه‌گر در هر حادثه و نسبت به هر خسارت بدنی و مالی در شرایط خصوصی بیمه‌نامه قید می‌گردد. تعهد مذکور نباید از میزان حداقل مقرر در آئین نا مه‌های اجرائی قانون بیمه اجباری کمتر باشد. ماده دهم : کسانی‌که در اثر حوادث وسایل نقلیه موتوری به دیگران زیان بدنی وارد آورند موظفند کمک‌های اولیه لازم را برای نجات مصدومین به عمل آورند. هزینه‌هائی که از این بابت متحمل می‌شوند تا میزان ۲۰ % کل خسارت در مقابل ارائه اسناد مثبته از طرف بیمه‌گر جبران خواهد شد. ماده یازدهم : جبران خسارت‌های بدنی و مالی که در اثر محمولات وسایل نقلیه به اشخاص ثالث وارد می‌شود بر عهده بیمه‌گر خواهد بود. لکن در هر حال خسارت‌های ناشی از عملیات حین بارگیری و بار اندازی و خسارت‌هایی که به خود محمولات وسیله نقلیه مورد بیمه وارد می‌شود از شمول تعهدات مندرج در این بیمه‌نامه خارج‌ است. ماده دوازدهم : در صورتی‌که راننده وسیله نقلیه مورد بیمه هنگام وقوع حادثه فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه رانندگی او باطل شده یا مطابق مقررات راهنمایی و رانندگی متناسب با نوع وسیله نقلیه مورد بیمه نباشد و موجب خسارت اشخاص ثالث گردد، بیمه‌گر حق دارد پس از پرداخت خسارت وارد به اشخاص ثالث به مسئول حادثه مراجعه و خسارت‌های پرداخت شده و زیان‌ها و هزینه‌هائی که از این بابت متحمل شده‌ است مسترد دارد. ماده سیزدهم : خسارت‌هایی که در اثر مستی راننده وسیله نقلیه مورد بیمه به اشخاص ثالث وارد می‌شود تا حدود مبلغ بیمه شده از طرف بیمه‌گر جبران می‌شود و سپس از مسئول حادثه مطالبه و به نفع بیمه‌گر وصول خواهد شد. ولی در هر حال خسارت وارد به راننده‌ای که حادثه در اثر مستی او ایجاد شده باشد قابل پرداخت نیست. ۴) فصل چهارم ـ برآورد و تصفیه خسارت الف) برآورد خسارت ـ ماده چهاردهم : برآورد خسارت‌های وارد به اشخاص ثالث به وسیله کارشناس یا کارشناسان صورت می‌گیرد. در صورت عدم توافق در میزان خسارت طبق ماده « ۲۳ » این بیمه‌نامه عمل خواهد شد. ب) تصفیه خسارت ـ ماده پانزدهم : پس از آن‌که بیمه‌گذار و اشخاص ثالث مدارک و اطلاعات لازم و مورد درخواست بیمه‌گر را تسلیم کردند رسیدگی به پرونده خسارت به منظور تصفیه خسارت موضوع آن آغاز می‌شود. خسارت ظرف مدت پانزده روز از تاریخ توافق طرفین و در صورت ارجاع به داوری یا طرح در محاکم صلاحیت‌دار ظرف پانزده روز از تاریخ اعلام رأی قطعی داوران یا دادگاه صالح تصفیه می‌شود. هنگام تصفیه قطعی خسارت کلیه مبالغی که قبلا بیمه‌گر بابت همان حادثه پرداخته‌است از مبلغ نهائی کسر خواهد شد. ۵) فصل پنجم ـ مقررات مختلف انتقال وسیله نقلیه : ماده شانزدهم : از تاریخ انتقال وسیله نقلیه مورد بیمه به هر حال عنوان حقوقی به دیگری ،‌قرارداد بیمه خود‌به‌خود به مالک جدید منتقل می‌شود. انتقال گیرنده موظف‌ است ظرف پانزده روز از تاریخ انتقال شماره بیمه‌نامه تاریخ دقیق انتقال وسیله نقلیه، نام و نام خانوادگی خود، آدرس و شغل، مورد استعمال تازه وسیله نقلیه را به‌وسیله نامه سفارشی یا در قبال دریافت رسید به بیمه‌گر اطلاع دهد و باقی‌مانده حق بیمه اضافی را در صورتی‌که مشمول اضافه حق بیمه گردد بپردازد. در صورتی‌که ظرف پانزده روز تمام از تاریخ انتقال مراتب فوق به بیمه‌گر اطلاع داده نشد، انتقال گیرنده مسئول هر نوع زیانی‌ است که از این بابت به بیمه‌گر وارد شود. تشدید خطر ـ ماده هفدهم : در صورت تشدید خطر موضوع بیمه، بیمه‌گر حق تجدید نظر در میزان حق بیمه را دارد. در این‌صورت بیمه‌گر اضافه حق بیمه را تعیین و به بیمه‌گذار پیشنهاد می‌نماید در صورتی‌که بیمه‌گذار حاضر به قبول و پرداخت آن نشود، بیمه‌گر حق فسخ قرارداد بیمه را خواهد داشت و اگر تشدید خطر در نتیجه عمل خود بیمه‌گذار باشد می‌تواند خسارت وارده را نیز از مجرای محاکم عمومی از او مطالبه کند. درصورتی‌که بیمه‌گر پس از اطلاع از تشدید خطر به نحوی از انحاء رضایت به بقای قرارداد بیمه بدهد مثل آن‌که اقساطی از وجه بیمه ( حق بیمه ) را پس از اطلاع از مراتب، از بیمه‌گذار قبول گردد یا خسارت بعد از وقوع حادثه را پرداخته باشد دیگر نمی‌تواند به مراتب مذکور استناد کند. وصول اقساط حق بیمه بعد از اطلاع از تشدید خطر یا پرداخت خسارت پس از وقوع حادثه دلیل بر رضایت بیمه‌گر به بقای قرارداد بیمه می‌باشد. ( ماده ۱۶ قانون بیمه مصوب ۱۳۱۶ ) جایزه تخفیف در حق بیمه ـ ماده هیجدهم : در صورتی‌که در مدت اعتبار بیمه‌نامه خسارتی اعلام نشود و بیمه‌گذار موجب پرداخت خسارتی از طرف بیمه‌گر نگردد، هنگام تجدید بیمه‌نامه به میزان زیر از حق بیمه به بیمه‌گذار تخفیف داده می‌شود : سال اول دوم سوم چهرم پنجم ششم هفتم هشتم نهم دهم یازدهم دوازدهم سیزدهم چهاردهم تخفیف 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 تشدید خسارت ـ افزایش حق بیمه ـ ماده نوزدهم : در صورتی‌که بیمه‌گذار مرتکب بی مبالاتی و بی احتیاطی‌های مکرر شود، حق بیمه اضافی نسبت به حق بیمه اصلی برای بقیه مدت قرارداد دریافت خواهد شد. محرومیت از دریافت خسارت ـ ماده بیستم : هر نوع خدعه و تبانی اشخاص ثالث یا ارائه مدارک مجعول که مؤثر در موضوع باشد، در صورت اثبات، موجب محرومیت از دریافت خسارت می‌گردد. مدت قرارداد بیمه و تمدید آن ـ ماده بیست و یکم : آغاز و انجام و مدت اعتبار قرارداد بیمه و ترتیب تمدید آن در شرایط خصوصی بیمه‌نامه قید می‌گردد. فسخ قرارداد بیمه ـ ماده بیست ودوم : قرارداد حاضر با ارسال یک اخطار یه قبلی پانزده روز در موارد زیر قابل فسخ‌ است : الف) فسخ از طرف بیمه‌گر ۱) در صورت عدم پرداخت حق بیمه مقرر ۲) بعد از هر خسارتی که بیمه‌گر ملزم به جبران آن گردد. ۳) در صورت تشدید خطر مگر آن‌که توافقی بین طرفین حاصل شود. ۴) در صورت اعسار یا ورشکستگی بیمه‌گذار تبصره - در مورد فوق طلب‌کاران بیمه‌گذار با تحصیل موافقت بیمه‌گر می‌توانند قرارداد بیمه را ابقاء کنند. ب) فسخ از طرف بیمه‌گذار ۱) در صورتی‌که وضعیت تشدید کننده خطر در بیمه‌نامه ذکر شده از بین برود و بیمه‌گر حاضر نشود تخفیفی در حق بیمه بدهد. ۲) در صورت توقیف وسیله نقلیه مورد بیمه. ۳) درصورت ورشکستگی بیمه‌گر ( یا سلب صلاحیت بیمه‌گر انجام عملیات بیمه اجباری موضوع قانون) پ) انفساخ ـ در صورت از بین رفتن کلی وسیله نقلیه مورد بیمه قرارداد بیمه منفسخ خواهد شد. تبصره « ۱ » در صورت انفساخ یا فسخ قرارداد از طرف بیمه‌گر حق بیمه مربوط به بقیه مدت بیمه‌نامه به بیمه‌گذار مسترد می‌شود و در صورت فسخ از طرف بیمه‌گذار حق بیمه طبق تعرفه کوتاه مدت مذکور در آئین نامه اجرائی قانون بیمه اجباری محاسبه می‌شود. تبصره « ۲ » چنانچه بیمه‌گذار تصمیمی دایر به فسخ اتخاذ کند، باید مراتب را به وسیله نامه سفارشی به بیمه‌گر اطلاع دهد و ضمنا اصل بیمه‌نامه و گواهی بیمه را پیوست درخواست خود نماید. بیمه‌گر نیز در صورت تصمیم فسخ باید نظر خود را به وسیله نامه سفارشی یا تلگراف که به آخرین نشانی بیمه‌گذار می‌فرستند اعلام کند اثر فسخ در تمام موارد، پانزده روز پس از ارسال نامه سفارشی یا تسلیم تلگراف به اداره تلگراف شروع می‌شود. داوری ـ ماده بیست وسوم : بیمه‌گر و بیمه‌گذار و همچنین بیمه‌گر و اشخاص ثالث سعی خواهند کرد که کلیه اختلافات ناشی از این قراداد را به طریق داوری حل و فصل کنند. مرور زمان ـ ماده بیست و چهارم : مرور زمان دعاوی مربوط به این بیمه‌نامه از تاریخ وقوع حادثه دو سال می‌باشدو هر نوع اقدام ذینفع به منظور مطالبه خسارت اعم از ارسال نامه یا تلگراف یا اظهار نامه قاطع مرور زمان خواهد بود. مدت مرور زمان جدید بعد از انقطاع یک سال ‌ است. حدود جغرافیائی اعتبار بیمه‌نامه ـ ماده بیست و پنجم : اعتبار این بیمه‌نامه در داخل خاک ایران‌ است مگر آن‌که توافقی در این مورد بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار حاصل شده باشد.